Home News
Asfalt aanleggen is cruciaal voor onze infrastructuur, maar hierbij kunnen medewerkers ook worden blootgesteld aan schadelijke stoffen. Voor de sector hebben BAM Infra en Heijmans Infra in 2023 daarom samen met RPS diepgaand onderzoek gedaan naar de risico’s van asfaltrook. Onze arbeidshygiënist Erik van Deurssen deelt de belangrijkste resultaten en aanbevelingen voor een veilige werkomgeving voor asfaltwerkers.
OP DEZE PAGINA
Deel deze pagina
Bij het verwerken van asfalt komt asfaltrook vrij. Dat bestaat uit een mix van gassen, dampen en fijne deeltjes die ontstaan bij het verhitten en verwerken daarvan. Sommige medewerkers van infrabedrijven ervaren als gevolg daarvan gezondheidsklachten. Reden voor de werkgevers BAM en Heijmans om in 2023 samen met RPS een uitgebreid onderzoek te initiëren voor het nadrukkelijker in kaart brengen van de blootstelling aan asfaltrook.
Fotobijschrift: Arbeidshygiënist Erik van Deurssen heeft met zijn onderzoek een goed beeld gekregen van de blootstelling aan schadelijke stoffen. “Ons doel was niet alleen meten, maar ook concrete aanbevelingen doen voor een gezondere werkomgeving.”
“We wisten al dat asfaltverwerking risico’s met zich meebrengt. Dit is gebaseerd op onderzoek naar bekende stoffen, zoals polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK)”, steekt arbeidshygiënist Erik van Deurssen van wal. “De verandering in de samenstelling van bitumen heeft waarschijnlijk bijgedragen aan het ontstaan van verstorende componenten tijdens de analyse van PAK. Omdat die analyse geen duidelijk beeld gaf, hebben we asfaltrook als nieuwe meetfactor toegevoegd.”
Er zijn honderden verschillende mengsels. Hoe krijg je dan een reëel beeld van de blootstelling? “Met hulp van een hoofd technologie van BAM, die veel weet over de mengsels, hebben we een breed scala aan mengsels getest. Op basis van zijn kennis en die van een arbeidshygiënist van Heijmans hebben we de prioriteiten gesteld. Zo konden we de klachten onderbouwen met meetgegevens,” verklaart Erik. “Ons doel was niet alleen meten, maar ook concrete aanbevelingen doen voor een gezondere werkomgeving.”
Gedurende tientallen dagen werden luchtmetingen uitgevoerd bij verschillende asfaltmengsels en onder diverse omstandigheden op uiteenlopende locaties, zoals langs snelwegen en in tunnels. “Door op verschillende dagen en locaties te meten, hielden we rekening met variaties in werk- en weersomstandigheden, zoals windrichting en het aantal asfaltspreidmachines. Dit gaf ons een beeld van de blootstelling aan schadelijke stoffen,” legt Erik de meetstrategie uit.
Er is gekozen voor een combinatie van stationaire en persoonsgebonden metingen. “Eerst wilden we een indicatie krijgen van de concentratie waarin de verschillende stoffen vrijkomen. Om vervolgens te kunnen bepalen waaraan de medewerkers precies worden blootgesteld,” vervolgt de arbeidshygiënist.
De luchtmonsters zijn verzameld door de blootstelling in de ademzone van de medewerkers in kaart te brengen. Het laboratorium van RPS is het enige in Nederland dat deze asfaltrook kan analyseren volgens speciale richtlijnen IFA/AM 6305 analysevoorschrift. Hiervoor gebruiken de analisten geavanceerde technieken, zoals FT-IR spectroscopie.”
Fotobijschrift: Arbeidshygiënisten van RPS voeren de monstername uit op locatie.
Om de meetresultaten vervolgens goed te kunnen beoordelen, zijn deze vergeleken met de vastgestelde grenswaarden. Oftewel de maximaal toegestane concentraties van schadelijke stoffen waaraan medewerkers mogen worden blootgesteld.
De beoordeling van de meetresultaten vindt plaats volgens de NEN-EN 689 norm. Deze Europese norm ondersteunt bij het meten en beoordelen van de blootstelling aan chemische stoffen op de werkplek. Erik: “Dankzij deze norm kunnen we bepalen of de gemeten concentraties binnen de veilige grenzen liggen.”
Fotobijschrift: Het laboratorium van RPS is het enige in Nederland dat analyses op asfaltrook kan uitvoeren volgens het IFA/AM 6305 analysevoorschrift.
“Tijdens de meetdagen hebben we goed in de gaten gehouden hoe alles verliep en welke maatregelen werden genomen om de blootstelling te verminderen”, vervolgt de arbeidshygiënist. “Deze observaties hielpen ons te begrijpen onder welke omstandigheden de metingen werden gedaan. Het is belangrijk om te zien hoe de werkomstandigheden in de praktijk verlopen, zodat we onze resultaten in de juiste context kunnen plaatsen.”
Het succes van dit onderzoek benadrukt het belang van samenwerking tussen verschillende partijen. BAM, Heijmans en RPS hebben een belangrijke sprong voorwaarts gezet voor een veiligere toekomst voor asfaltwerkers. “Door onze krachten te bundelen en kennis te delen, kunnen we echt impact maken”, besluit Erik.
< scroll naar beneden voor de resultaten >>
Meetresultaten
Aanbevelingen
Op basis van de onderzoeksresultaten worden de volgende concrete aanbevelingen gedaan om de blootstelling aan asfaltrook beter te beheersen. Deze aanbevelingen zijn in lijn met de STOP-strategie, die gebaseerd is op de wettelijke arbeidshygiënische strategie.
De eerste stap is het aanpakken van de problemen bij de bron:
Als maatregelen aan de bron niet mogelijk zijn, worden technische maatregelen aanbevolen:
Wanneer technische maatregelen onvoldoende zijn, kunnen organisatorische maatregelen helpen:
Als laatste optie kunnen persoonlijke beschermingsmiddelen worden ingezet:
We voeren nauwkeurige luchtmetingen uit om de blootstelling aan asfaltrook in kaart te brengen. Dit doen we in combinatie van stationaire en persoonsgebonden metingen. Dit geeft u een helder beeld van de huidige situatie en helpt bij het identificeren van risicogebieden. Ons laboratorium is het enige in Nederland dat asfaltrookanalyses uitvoert volgens het IFA/AM 6305 analysevoorschrift. Kijk voor meer informatie op de dienstenpagina van asfaltrook.